روان درمانی کودک و نوجوان (علم و هنر)

در خلال جلسات درمانی با کودکان مسئله انضباط به ندرت پیش می‌آید. حتی نوجوانان که در زندگی روزمره سرکش و پرخاشگر هستند در محیط کنترل شده جلسات مشاوره معمولا درست رفتار می‌کنند. به‌نظر می‌رسد دید مراجعان نسبت به دفتر مشاوره که قلمرو ما به شمار می‌رود این باشد که آن‌ها میهمان هستند و ما اختیاردار امور می‌باشیم.

در نادر دفعاتی که رفتار پرخاشگرانه و مختل‌کننده روی می‌دهد درمانگر باید واکنش نشان دهد. در چنین مواقعی اولویت‌ها به ترتیب نزولی عبارتند از حفاظت از افراد و اموال، برقراری نظم و فراهم‌سازی تجربه درمانی. درعمل، هیچ تداخل قابل‌توجهی بین این اولویت‌ها وجود ندارد.

معمولا اولین واکنش اعلام ساده و مختصر نوع رفتاری است که انتظار می‌رود کودک داشته باشد از قبیل «لطفا آن کار را نکن،» «از تو می‌خواهم همین الان سر جایت بنشینی،» و «استوارت، بذارش پاییین.» اگر کودک در انجام رفتار بد کم‌اهمیتی پافشاری کند، بهترین واکنش معمولا نادیده‌گرفتن او است و وقتی که او از کارش دست کشید باید تغییر رفتارش را تقویت کند.

اگر بی‌اعتنایی تاثیری نداشته باشد، درمانگر باید با قاطعیت بیشتر به موضوع رسیدگی کند. واکنش وی نباید جنبه بحث و مذاکره داشته باشد بلکه باید توضیحی باشد که به کودک کمک کند دلیل محدودیت اعمال شده بر رفتارش را درک کند. عباراتی که وی بیان می‌کند باید محیط درمان را به صورت محلی امن ترسیم کند که در آن قوانینی برای رفتار شایسته وضع شده است. به مثال زیر توجه کنید:

«آن اسباب‌بازی را پرتاب نکن. قانون این‌جا مخالفت شکستن اشیاست.»

«این‌جا دعوا و زدوخورد نداریم. من تو رو نمی‌زنم و تو من رو ضربه نمی‌زنی.»

اگر کودک به رفتار بدش ادامه بدهد، گام بعدی این است که به او گوشزد شود در صورت عدم حرف‌شنوی پیامد بدی اتفاق خواهد افتاد.