جامعه حکومت ناپذیر (تبارشناسی لیبرالیسم اقتدار گرا)

دهه‌‌ی 1950، روشنفکران محافظه‌‌کار به این باور رسیده بودند که می‌توانند پایان ایدئولوژی و انقراض تضاد طبقاتی را به‌همراه آن اعلام کنند. دنیل بل سال 1956 گفت «کارگر آمریکایی اهلی» شده است. مسلما نه به‌واسطه‌‌ی انتقادهای مارکس یا فقر زندگی یا «انضباط ماشین‌ها»، بلکه به‌واسطه‌‌ی «جامعه‌ی مصرف‌گرا» و امکان زندگی بهتری است که به‌مدد دستمزد خود، دستمزد ثانویه‌ی متعلق به همسر شاغلش و تسهیلات اعتباری آسان نصیبش شده است. فکر کارگر حتی در صورت عدم‌رضایت از شرایط کار و با وجود فوران‌های پراکنده‌ی گاه‌‌وبیگاه خشم به نزاع‌طلبی منجر نمی‌‌شود، بلکه سمت فانتزی‌های گریزگرا مثل داشتن کارگاه مکانیکی، مرکز پرورش بوقلمون، پمپ بنزین، و کسب‌و‌کار کوچک برای خود می‌رود.

همه‌چیز آرام بود اما ناگهان ورق برگشت. در ابتدا همه گیج و مبهوت بودند و نمی‌فهمیدند چه خبر است. در اینجا لازم است شگفتی عظیم و دردآوری را که جنبش‌های دهه‌ی 1960 برای کسانی که قاطعانه نسبت به افول تضاد اجتماعی در جامعه‌ی مصرف‌گرا باور داشتند، تصور کنیم.

آنچه در اینجا دچار انسداد می‌شد هنر لیبرال حکومت‌داری بود که منظور نئولیبرالیسم در قدرت نیست، بلکه لیبرالیسم پوشش‌یافته به معنای شکلی از سازش ناپایدار پیونددهنده‌ی اقتصاد بازار و مداخله‌گری کینزی است.

نئولیبرالیسم را فوبیای دولت توصیف می‌کنند. درواقع، مادامی که دولت در حوزه‌ی اقتصاد لیبرال بماند، قدرت دولت را حتی به‌شکل اقتدارگرا به خود جذب می‌‌کند. نسبت به چه چیزی فوبیا دارد؟ در نمونه‌ی مربوط به موضوع بوم‌‌شناختی دیدیم: وحشت از مقررات‌گذاری، هزینه‌های سرمایه‌ای، ورود به امتیازات مدیریتی و پشت همه‌ی این‌ها، وحشت از جنبش‌های اجتماعی، دموکراسی در قالب جنبش و مطالبات آن که به‌درستی به‌عنوان گرایشی در تضاد با سازمان‌دهی سرمایه‌داری تولید و اولویت ارزشی که بر آن استوار است، تلقی می‌شود.