نیمه ی پنهان پزشک

این پرسشی بود که سال‌ها از خود داشتم که چگونه می‌توانم پزشک بهتری باشم؟ چگونه می‌توانم با بیمارانم تعامل بهتری برقرار کنم؟ اگر همه‌ی تلاشم را صرف بهترین مراقبت از بیمار کنم، می‌توانم از هرگونه شکوه و شکایت پیشگیری کنم؟ دنیل اُفری، پزشک متخصص داخلی، که نخستین کتابش با نام آنچه شما می‌گویید، آنچه پزشک می‌شنود، چندی پیش به قلم نگارنده ترجمه و منتشر شد، در میانه‌ی این فضای پرتلاطم پزشکی و درک‌های نادرستی که گاه فاجعه می‌آفریند، حرف‌های بسیاری برای شنیدن دارد. نوشته‌های او پاسخ بسیاری از پرسش‌هایم بود و مرا بر آن داشت که، در کنار مسئولیت‌هایم در کسوت پزشک، جایی برای پژوهشی درباره‌ی این موضوعِ مهم در کشور خودم باز کنم. در سال‌های اخیر این موضوع در جهان با وسعت بیشتر و به‌تازگی و در مقیاسی کوچک‌تر در ایران مرکز توجه قرار گرفته است، که جای بسی خشنودی است. آثار اندک و نوشته‌های پراکنده‌ای از پژوهشگران ایرانی را مشاهده کردم که به گفتگو درباره‌ی این مهم برخاسته‌اند.
تجارب قبلی و بازاندیشی در رفتار خود، مرا بیش از پیش به دانستن درباره‌ی پویایی ارتباط پزشک و بیمار ترغیب کرد. کتابی که اکنون در دست دارید همچون ذره‌بینی است که پزشکان را با درونیاتشان به شما می‌شناساند. شاید برای برخی، پزشکان تافته‌ای جدابافته از بطن جامعه باشند، اما آن‌ها نیز از همان پوست و استخوانی هستند که شمایید. آن‌ها نیز مانند هر انسان دیگری آسیب‌پذیرند و در معرض خطا و اشتباه، اما اشتباهاتشان گاه جبران‌ناپذیر و نابودکننده است. این حقیقتی است که پزشکان از همان سال‌های نخست پاگذاشتن به این حرفه در اضطراب خطای پزشکی و فراخوانده شدن به کمیسیون پزشکی‌اند. شاید بی‌اغراق بتوان گفت که کمتر پزشکی است که به‌نحوی در معرض شکایت قرار نگرفته باشد. من نیز مانند همه‌ی اهالی این حرفه با نمونه‌ای از این صحنه‌ها مواجه شدم.