دیباچه ای بر فقه اسلامی

فقه اسلامی همچنین در هیچ‌یک از مقاطع توسعۀ خود یکدست و یکپارچه نبوده است. از همان آغاز مسائل موضوعی زایندۀ فقه اسلامی جابه‌جا فرق می‌کرد و این تفاوتهای جغرافیایی علت عمدۀ اختلاف بین مکاتب قدیمی و فقهی است. برخی از مکاتب فقهی متأخر، موجب استمرار بعضی مکاتب پیشین شدند درحالی که تعدادی دیگر از مکاتب متأخر از اختلافات راجع‌به اصول و روشهای اجتهادی زاده شدند. فِرق اباضیه و شیعه نیز نظامهای فقهی خاص خود را پدید آوردند. لیکن در بین اهل سنّت، سعۀ صدری که مؤکداً مورد نظر اسلام است منجر به شناسایی چهار مکتب فقهی گردید که اکنون، در عرض هم، به عنوان تفاسیر معتبر از شریعت، به حیات خود ادامه می‌دهند.