الزامات سیاست در عصر ملت-دولت

نفی رژیم پهلوی به پیروزی آلترناتیوی که اصول و مبانی ملت‌ـ‌دولت را مقابل ایدئولوژی‌های فراملی برجسته سازد منجر نشد. دلایل و ریشه‌های انقلاب سال ۵۷ هرچه باشد، در این نکته تردید چندانی نیست که به‌جز افراد و محافل معدودی، عمده‌ی نیروهای دست‌اندرکار انقلاب ــ اعم از مذهبی و مارکسیست ــ به نگاه معطوف به حقوق بنیادی ناشی از ملت‌ـ‌دولتی به‌نام ایران، به‌مثابه تعیین‌کننده‌ی اصلی جهت‌گیری‌های سیاست داخلی و خارجی، توجه لازم را نداشتند و هر کدام به‌نوعی در پی اهداف فراملی و جهان‌وطنی خود بودند.