شکل گیری سرمایه داری هیجانی در نقد صنعت روانکاوی

ادعای من این است که شکل‌گیری سرمایه‌داری دست در دستِ شکل‌گیری فرهنگ هیجانیِ کاملا ویژه‌ای گام برداشت و وقتی بر این وجه از سرمایه‌داری، به عبارتی بر هیجانات آن، تمرکز می‌کنیم، ممکن است در موقعیتی قرار بگیریم که بتوانیم نظم دیگری را در سازمان اجتماعی سرمایه‌داری کشف کنیم. در درس‌گفتار نخست، نشان می‌دهم وقتی به هیجانات به دیدۀ ویژگی‌های اصلی در سرگذشت سرمایه‌داری و مدرنیته بنگریم، تقسیم متعارف بین حوزۀ عمومی غیرهیجانی و حوزۀ خصوصی اشباع‌شده از هیجانات شروع به انحلال و اضمحلال می‌کند، چرا که آشکار می‌شود در سراسر قرن بیستم، مردان و زنان طبقۀ متوسط به تمرکز شدید بر زندگی هیجانی‌شان، هم در محل کار و هم در خانواده واداشته می‌شدند، آن هم با استفاده از تکنیک‌های مشابه برای پیش‌بینی خود و ارتباط آن با دیگران. ماهیت این فرهنگ جدید هیجانی این نیست که ما درون پوستۀ زندگی خصوصی عقب بنشینیم، بدان صورت که منتقدان توکویلی از آن می‌ترسند؛ برعکس، هرگز خود خصوصی به این اندازه علنا اجرایی نشده و تحت کنترل گفتمان‌ها و ارزش‌های حوزه‌های اقتصادی و سیاسی در نیامده است. در درس‌گفتار دوم به شکلی کامل‌تر شیوه‌هایی را می‌کاوم که در آنها هویت مدرن بیش ‌از پیش در انواع عرصه‌های اجتماعی علنا مستقر می‌شود. هویت مدرن از طریق روایتی استقرار می‌یابد که آرزوی تشخص را با مطالبۀ تاب‌آوری و بردباری هیجانی ترکیب می‌کند. رواج و ماندگاری این روایت، که می‌توانیم به‌اختصار آن را روایت شناخت بنامیم، در پیوند با منافع مادی و ایدئال انواع گروه‌های اجتماعی است که در بازار، جامعۀ مدنی و در حدود و ثغور نهادیِ دولت عمل می‌کنند. در سومین درس‌گفتار، نشان می‌دهم چگونه فرایند تبدیلِ خود به امری عمومی و هیجانی قدرتمندترین تجلی خود را در فناوری اینترنت می‌یابد، فناوری‌ای که خود هیجانی عمومی را پیش‌فرض می‌گیرد و جامۀ عمل می‌پوشاند و در واقع حتی باعث می‌شود خود هیجانی عمومی بر تعاملات خصوصی مقدم باشد و آنها را شکل دهد.